Kripto Para Vergisi Geldi Mi?

Türkiye’deki Yeni Düzenlemeler ve Uluslararası Kıyaslama
Son yıllarda Türkiye, kripto para piyasasına yönelik hukuki çerçeveyi netleştirmek için çeşitli adımlar atmıştır. Ancak, 13 Mart 2025 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan iki yeni tebliğ, bu alandaki denetimleri sıkılaştırarak, kripto para transferlerinin detaylı takibini ve vergilendirilmesini gündeme getirmiştir. Bu makalede, Türkiye’deki önceki kripto para düzenlemeleri, yeni tebliğlerin getirdiği değişiklikler ve bu düzenlemelerin piyasa üzerindeki etkileri incelenecek; ayrıca, diğer ülkelerle kıyaslama yapılacaktır.

Türkiye’de Kripto Para Düzenlemelerinin Geçmişi
Türkiye, kripto para düzenlemeleri konusunda uzun süre gri bir alanda kaldı. İlk kapsamlı düzenlemeler 2021 yılında başladı.
Nisan 2021: Merkez Bankası’nın yayımladığı yönetmelik ile kripto varlıkların ödeme aracı olarak kullanılması yasaklandı.
Mayıs 2021: MASAK (Mali Suçları Araştırma Kurulu), kripto para borsalarının kara para aklama ile mücadele kapsamındaki yükümlülüklerini belirleyen bir rehber yayımladı. Bu rehber ile borsalara, müşteri bilgilerini toplama ve belirli tutarın üzerindeki işlemleri bildirme zorunluluğu getirildi.
Ekim 2021: Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), kripto varlıkların menkul kıymet niteliğinde olup olmadığını değerlendiren bir çalışma başlattı.
2022 ve 2023: Vergilendirme konusu sık sık gündeme gelse de, somut bir yasa çıkarılmadı.
Özetle, Türkiye’de daha önce kripto varlıklar doğrudan yasaklanmamış, ancak ödeme yöntemi olarak kullanılması kısıtlanmış ve borsalara yükümlülükler getirilmişti. Ancak, doğrudan vergi uygulanması veya bireysel transferlerin denetlenmesi gibi düzenlemeler yapılmamıştı.

Yeni Tebliğler ve Getirdiği Değişiklikler
1) 20250313-5 Sayılı Tebliğ: Kripto Para Transferlerinin Sıkı Denetimi
Bu tebliğ ile kripto para transferleri ciddi bir denetime tabi tutulmaktadır. Yeni düzenlemeye göre:
Borsalar ve Aracı Kurumlar: Müşterilerin kimlik bilgilerini doğrulamak ve tüm transferleri kayıt altına almak zorundadır.
Şüpheli İşlem Bildirim Zorunluluğu: Belirlenen tutarın üzerindeki işlemler MASAK’a bildirilecektir.
Cüzdanlar Arası Transfer: Merkezi borsalar dışındaki cüzdanlar arasında yapılan büyük çaplı transferler de denetim altına alınacak.
Bu düzenlemeler, özellikle P2P (kişiden kişiye) işlemlerin takibine olanak tanıyacağı için bireysel yatırımcıları doğrudan etkileyebilir.

2) 20250313-6 Sayılı Tebliğ: Kripto Para Vergilendirmesi
Bu tebliğ ile kripto para işlemlerine vergi getirilmesi öngörülmektedir. Bu kapsamda:
Alım-Satım Kazanç Vergisi: Kripto para ticaretinden elde edilen kazançlar belirli bir oranla vergilendirilecek.
Transfer Vergisi: Cüzdanlar arası yapılan belirli büyüklükteki transferlerden kesinti yapılabilir.
Madencilik ve Staking Gelirleri: Bu gelirler de vergilendirme kapsamına alınabilir.
Vergilendirme oranları henüz kesinleşmemiş olsa da, bu tür düzenlemeler yatırımcılar açısından önemli değişiklikler getirecektir.

Türkiye’deki Yeni Düzenlemelerin Etkileri
Yeni düzenlemeler, Türkiye’de kripto para piyasasına büyük etkiler yapacaktır:
Merkeziyetsizlik Azalabilir: Kripto para piyasasının en büyük avantajlarından biri, merkezi bir otoritenin denetiminden bağımsız olmasıydı. Ancak, yeni düzenlemelerle bu durum değişebilir.
Bireysel Kullanıcılar Zorlanabilir: Kendi cüzdanlarında kripto tutan kişiler, denetim süreçleri nedeniyle zorluk yaşayabilir.
Yatırımcı Kaçışı: Kripto para yatırımcıları, vergilendirme nedeniyle farklı ülkelere yönelerek Türkiye’deki borsaları terk edebilir.
Hukuki Belirsizliklerin Azalması: Öte yandan, düzenlemeler piyasaya güven sağlayarak büyük finansal kuruluşların kripto piyasasına girmesini kolaylaştırabilir.

Uluslararası Kıyaslama: Türkiye Dünyaya Nasıl Uyuyor?
Kripto para düzenlemeleri dünya genelinde büyük farklılıklar göstermektedir. Türkiye’deki yeni düzenlemeler, bazı ülkelerdeki uygulamalara benzemektedir:
ABD: ABD’de kripto para işlemleri "sermaye kazancı" olarak değerlendiriliyor ve vergiye tabi tutuluyor. Ayrıca, FATF (Mali Eylem Görev Gücü) kurallarına uygun olarak, belirli tutarın üzerindeki transferlerin raporlanması gerekiyor. Türkiye’nin yeni düzenlemeleri, bu yapıya oldukça benziyor.
AB: Avrupa Birliği, "MiCA (Markets in Crypto-Assets)" düzenlemesi ile kripto para piyasasını denetim altına aldı. Türkiye’nin son düzenlemeleri de benzer bir çerçeveye oturtulabilir.
Çin: Çin, kripto para ticaretini tamamen yasaklayarak en katı politikayı benimsemiş durumda. Türkiye’de ise tam bir yasak yerine sıkı denetim ve vergilendirme tercih ediliyor.
El Salvador: Tam tersine, El Salvador kripto paraları resmi para birimi olarak kabul etti ve vergilendirmedi. Türkiye’nin politikası bu modelden oldukça farklı.
Bu kıyaslama, Türkiye’nin ABD ve AB modeli ile benzer bir yaklaşım benimsediğini göstermektedir.

Sonuç ve Geleceğe Bakış
Kripto para düzenlemeleri, Türkiye’de 13 Mart 2025 itibarıyla yeni bir döneme girmiştir. Vergilendirme ve sıkı denetim uygulamaları, yatırımcıları etkileyecek ve piyasada önemli değişikliklere yol açacaktır.
✔ Olumlu Etkiler: Hukuki belirsizliklerin azalması, daha güvenli bir yatırım ortamı yaratılması
✖ Olumsuz Etkiler: Bireysel yatırımcıların zorlanması, piyasanın daralması, yatırımcı kaçışı
Önümüzdeki süreçte, düzenlemelerin yatırımcı güvenini artırıp artırmayacağı veya Türkiye’den bir çıkış dalgası yaratıp yaratmayacağı merakla takip edilecektir. Kripto para ekosisteminin nasıl evrileceğini görmek için gelişmeleri yakından takip etmek gerekiyor.