KAMULASTIRMAYA KARSI NELER YAPILABİLİR?

Giriş

Kamulaştırma ve imar planları, kamu yararı amacıyla taşınmazlar üzerinde tasarrufta bulunulmasını sağlayan hukuk mekanizmalarıdır. Ancak, uygulamada bazen hukuka aykırı ve haksız kamulaştırma işlemleri ile karşılaşılabilmektedir. Taşınmaz sahiplerinin haklarını koruyabilmesi için, hukuka aykırılığın tespit edilmesi ve uygun hukuki yolların kullanılması gerekmektedir.

Bu makalede, kamulaştırma süreci, hukuka aykırı uygulamalar ve taşınmaz sahiplerinin başvurabileceği hukuki yollar detaylı olarak ele alınmaktadır.

1. Kamulaştırma ve Hukuki Dayanağı

Kamulaştırma, devletin veya kamu kurumlarının, kamu yararı gerekçesiyle taşınmazların mülk sahibinin rızası olmaksızın bedeli karşılığında devralması işlemi olarak tanımlanabilir. Kamulaştırmanın yasal dayanağı Anayasa’nın 46. maddesi ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’dur.

Kamulaştırma Süreci

Kamulaştırma süreci şu aşamalardan oluşmaktadır:

• Kamu yararı kararının alınması,

• Taşınmaz malikine bildirim yapılması,

• Bedel tespiti ve uzlaşı görüşmeleri,

• Kamulaştırma bedelinin mahkeme kararıyla ödenmesi,

• Tapunun idare adına tescili.

Ancak uygulamada bazen kamulaştırma sürecinde hukuka aykırı işlemler yapılabilmektedir.

2. Hukuka Aykırı Kamulaştırma Uygulamaları

Kamulaştırma işlemleri sırasında en sık rastlanan hukuka aykırılıklar şunlardır:

• Kamulaştırmasız El Atma: İdarenin kamulaştırma yapmadan taşınmaza el koyması.

• Eksik veya Hatalı Bedel Tespiti: Kamulaştırma bedelinin gerçek piyasa değerinden düşük belirlenmesi.

• Kamu Yarı Amacı Gözetilmeksizin Yapılan Kamulaştırma: Gerçek anlamda kamu yararı olmayan durumlarda yapılan kamulaştırmalar.

• Kamulaştırma Bedelinin Geç Ödenmesi: Anayasa ve yasalara aykırı olarak kamulaştırma bedelinin zamanında ve tam olarak ödenmemesi.

Bu tür durumlarla karşılaşan taşınmaz sahipleri, hukuki yollara başvurarak haklarını arayabilir.

3. Hukuka Aykırı Kamulaştırma Karşısında Başvuru Yolları

Hukuka aykırı bir kamulaştırma işlemine karşı taşınmaz sahibinin kullanabileceği en etkili hukuki yollar şunlardır:

a) Kamulaştırma İptal Davası

Kamulaştırma işlemine karşı idare mahkemesinde iptal davası açılabilir. İptal davasının başlıca gerekçeleri şunlar olabilir:

• Kamu yararı ilkesine aykırılık,

• Usul eksiklikleri,

• Fahiş veya hatalı bedel tespiti.

b) Bedel Artırım Davası

Kamulaştırma bedelinin düşük belirlenmesi halinde, taşınmaz maliki Asliye Hukuk Mahkemesi’nde bedel artırım davası açabilir.

c) Kamulaştırmasız El Atma Davası

Kamulaştırmasız el atma durumunda, taşınmaz maliki tam yargı davası (tazminat davası) açabilir veya taşınmazın geri verilmesini talep edebilir.

d) Anayasa Mahkemesi ve AİHM Başvuruları

Kamulaştırma bedelinin eksik veya haksız ödenmesi, taşınmaza hukuka aykırı el konulması gibi durumlarda Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yapılabilir. AYM’den olumlu sonuç alınamazsa Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) başvurulabilir.

4. Kamulaştırma Sürecinde Haklarınızı Koruyun

Kamulaştırma süreci hukuka uygun yapılmadığında, taşınmaz sahipleri için ciddi hak kayıpları oluşturabilir. Bu nedenle, taşınmaz sahipleri aşağıdaki adımları takip ederek haklarını koruyabilir:

• Kamulaştırma kararının detaylarını inceleyin,

• Kamulaştırma bedelinin piyasa değerine uygun olup olmadığını kontrol edin,

• Hukuka aykırı bir işlem olup olmadığını değerlendirin,

• Alanında uzman bir avukata danışarak hukuki süreci başlatın.

Eğer siz de hukuka aykırı bir kamulaştırma süreciyle karşı karşıya kaldığınızı düşünüyorsanız, bir uzmandan hukuki destek almanız önemlidir.

Sonuç

Kamulaştırma sürecinde yaşanabilecek hukuka aykırılıklar taşınmaz sahipleri açısından ciddi hak kayıplarına neden olabilir. Kamulaştırma işleminin iptali, bedel artırımı ve hukuki itiraz süreçleri taşınmaz sahiplerinin haklarını korumak için başvurabileceği önemli yollar arasındadır.

Unutmayın! Mülkiyet hakkınız Anayasa ile korunmaktadır. Kamulaştırma sürecinde karşılaşabileceğiniz sorunlar için uzman bir hukukçudan destek alarak haklarınızı savunabilirsiniz.

📌 Kamulaştırma ve taşınmaz hukuku ile ilgili en güncel gelişmelerden haberdar olmak için bizi takip edin!

"Kamulaştırma işleminin iptali, bedel artırımı ve hukuki itiraz süreçleri taşınmaz sahiplerinin haklarını korumak için başvurabileceği önemli yollar arasındadır."