Halkı Yanıltıcı Bilgi Suçu

📌 Paylaştığınız Her Şey Yargılanabilir mi?

Son yıllarda, özellikle sosyal medyada yapılan paylaşımların hukuki sonuçları ciddi tartışma konusu haline geldi. 2022 yılında yürürlüğe giren TCK 217/A maddesi, kamuoyunda “dezenformasyon yasası” olarak biliniyor. Ancak bu düzenleme yalnızca yanlış bilgi paylaşımını değil, korku, panik ve endişe yaratma amacıyla yapılan haber ve yorumları da doğrudan hedef alıyor.

Bu yazıda, TCK 217/A maddesini sade bir dille açıklayarak sosyal medya kullanıcıları, gazeteciler ve içerik üreticileri için önemli riskleri ve sınırları ortaya koyuyoruz.

⚖️ TCK 217/A Neyi Cezalandırıyor?

“Sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde, gerçeğe aykırı bir bilgiyi alenen yayan kimseye 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilir.” (TCK md. 217/A)

🔹 Suçun Unsurları:

• Gerçeğe aykırı bilgi paylaşmak

• Bunu kasten, panik yaratmak amacıyla yapmak

• Yayının kamuoyuna açık ve erişilebilir olması

• Kamu barışını bozma tehlikesi taşıması

Her yanlış bilgi bu maddeye girmez. Suçun oluşması için kast (niyet) çok önemlidir.

💡 Sosyal Medyada Suç Sayılabilecek Davranışlar

📱 “Yakında ekmek 50 TL olacak, kıtlık başlıyor!” 📱 “Hastaneler çöktü, kimseye bakılmıyor!” 📱 “Devlet yardım etmiyor, insanlar açlıktan ölüyor.”

📱 “Ereğli İl Oldu, Plaka kodu bile belli!”

Eğer bu paylaşımlar, gerçeğe aykırıysa ve toplumda panik-infial

yaratmak amacıyla yapıldıysa, TCK 217/A kapsamında cezai sorumluluk doğurabilir.

🛡️ İfade Özgürlüğü Nerede Başlar, Nerede Biter?

Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, düşünce açıklama hakkını güvence altına alır. Ancak bu hak, gerçek dışı bilgilerle toplumda infial yaratmak amacıyla kullanılamaz.

Eleştiri, yorum veya analiz niteliğindeki paylaşımlar bu suçun kapsamına girmez. Ancak kanıtlanamaz iddialar ve manipülatif söylemler cezai sonuç doğurabilir.

👨‍⚖️ Hangi Paylaşımlar Güvende?

✅ Kanaat ve kişisel yorumlar ✅ Kaynağı belli olan, doğruluğu araştırılmış haberler ✅ Bilgilendirme amaçlı eleştirel içerikler ✅ Hukuki veya akademik analizler

❌ Asılsız kriz haberleri ❌ Felaket tellallığı ❌ Panik havası oluşturmaya yönelik spekülasyonlar ❌ Montajlanmış veya bağlamından koparılmış bilgiler

👁️‍🗨️ Gerçeğe Aykırılık Nasıl Belirlenir?

Savcılık makamı, içeriğin gerçeğe aykırı olup olmadığını, toplumdaki etkisini ve failin niyetini değerlendirir. Gözaltı, adli kontrol ve tutuklama gibi işlemler bu kapsamda uygulanabilir.

Özellikle:

• Afet dönemleri,

• Ekonomik kriz zamanları,

• Salgın gibi hassas süreçlerde yapılan spekülatif içerikler daha sık hedef alınır.

📂 Ceza Almamak İçin Ne Yapmalı?

• Paylaşım yapmadan önce bilgi doğruluğunu mutlaka teyit edin.

• Kaynak belirtmeden bilgi yaymayın.

• Felaket veya kriz haberlerini yayarken dikkatli olun.

• Hukuki bir risk taşıyıp taşımadığını değerlendirin.

• Şüphede kalırsanız, bir avukata danışın.

⚠️ Ceza Aldıysanız Ne Yapmalısınız?

TCK 217/A suçlamasıyla karşı karşıya kaldıysanız, hukuki danışmanlık alın. Savunmada öne çıkarılabilecek noktalar:

• Bilginin doğruluğu

• Paylaşımın kamu yararına olması

• Saikin korku yaratmak olmaması

• Eleştiri veya kanaat niteliğinde olması

🧭 Hukuki Bilinç, Dijital Güvenliktir

Dijital çağda yalnızca fiziksel değil, sözcükler de suç doğurabilir. TCK 217/A maddesiyle ifade özgürlüğü arasında hassas bir denge vardır. Paylaştığınız içeriklerin hukuki sonuçlarını bilmek, özgürlüğünüzü korumanın ilk adımıdır.

Unutmayın: Paylaşım sizin, sorumluluk da sizin.

"TCK 217/A maddesi, 2022 yılında 7418 sayılı Kanun ile Türk Ceza Kanunu’na eklenmiş ve kamuoyunda “dezenformasyon yasası” olarak tanınmıştır. Bu düzenleme, özellikle sosyal medya paylaşımlarını ve dijital içerikleri hedef almakta; halk arasında korku, panik veya endişe yaratma amacıyla yapılan gerçeğe aykırı bilgi yayımını suç olarak tanımlamaktadır."