Müteahhit İnşaatı Zamanında Bitirmezse Ne Olur?

(10 Soruda Müteahhit İnşaatı Zamanında Bitirmezse Ne Olur?)

Giriş

Kat karşılığı inşaat sözleşmeleri, ülkemizde en sık tercih edilen arsa değerlendirme yöntemlerinden biridir. Ancak müteahhidin inşaatı hiç yapmaması, eksik yapması veya süresinde teslim etmemesi durumunda arsa sahibinin ciddi hak kayıpları gündeme gelir. Bu durumda “temerrüt” hükümleri uygulanır ve arsa sahibine Borçlar Kanunu’nda seçimlik haklar tanınır.

Aşağıda bu durumu 10 soruda özetleyerek, müteahhit inşaatı zamanında bitirmezse arsa sahibinin hangi haklara sahip olduğunu açıkladık.

1. Müteahhit inşaata başlamazsa ne olur?

Arsa sahibi ihtarname çekerek borcun ifasını ister. İfa gerçekleşmezse sözleşmeden dönebilir ve uğradığı zararı tazminat olarak talep edebilir.

2. İnşaat eksik yapılırsa hangi haklar doğar?

Eksiklerin tamamlanması istenir. Tamamlanmazsa arsa sahibi inşaatı kendi yaptırıp masrafı müteahhitten talep edebilir.

3. Müteahhit geç teslim ederse tazminat alınabilir mi?

Evet. Sözleşmede kararlaştırılan gecikme tazminatı veya cezai şart varsa uygulanır. Kararlaştırılmamışsa, mahkeme rayiç kira bedelleri üzerinden tazminata hükmeder.

4. Sözleşmede teslim tarihi yoksa ne olur?

Teslim tarihi belirlenmemişse mahkeme, “makul süre” değerlendirmesi yapar. Bu süre aşılmışsa temerrüt doğar.

5. Müteahhit iflas ederse arsa sahibi ne yapabilir?

Alacak iflas masasına yazdırılır. Kurumsal firmalarda tahsil ihtimali daha yüksek olsa da bireysel müteahhitlerde tahsil zordur. Bu nedenle teminat mektubu alınması önerilir.

6. İnşaat %90 seviyesinde ama tamamlanmamışsa hangi yol izlenir?

BK m. 113 uyarınca arsa sahibi, mahkeme kararıyla inşaatı başka bir müteahhide tamamlatarak masrafı müteahhitten isteyebilir.

7. Arsa sahibi sözleşmeden dönmek isterse sonuç ne olur?

Mahkeme kararıyla fesih gerçekleşir. Bu durumda arsa sahibi menfi zararını (yapılan masraflar, kaybedilen fırsatlar) talep edebilir.

8. Müspet zarar ve menfi zarar arasındaki fark nedir?

• Müspet zarar: Yapı mevcut haliyle kabul edilip uğranılan kayıplar talep edilir.

• Menfi zarar: Sözleşme feshedilip hiç yapılmamış gibi zararın tazmini istenir.

9. Cezai şart kararlaştırılmışsa nasıl işler?

Sözleşmede belirlenen bedel, gecikme süresiyle çarpılarak talep edilir. Mahkeme ekonomik koşullara göre uyarlama yapabilir.

10. Kira kaybı nasıl tazmin edilir?

Arsa sahibi, binayı zamanında teslim alamadığı için elde edemediği kira gelirini rayiç kira bedellerine göre tazminat olarak isteyebilir.

Müteahhidin inşaatı zamanında bitirmemesi halinde arsa sahibi, sözleşmenin içeriğine ve inşaatın ilerleme seviyesine göre farklı haklarını kullanabilir. Gecikme tazminatı, müspet zarar, menfi zarar veya sözleşmeden dönme seçenekleri, dava yoluyla talep edilebilir.

👉 Bu tür uyuşmazlıklar ciddi hak kayıplarına yol açabileceği için profesyonel avukat desteği alınması önemlidir. AGD Hukuk & Danışmanlık olarak İzmir, Torbalı, Ayrancılar’da arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri ve müteahhit uyuşmazlıklarında müvekkillerimize hukuki danışmanlık sunmaktayız.

"10 Soruda Müteahhit İnşaatı Zamanında Bitirmezse Ne Olur?"